Vanaf 1 juli 2016 zijn de lidstaten verplicht om steunmaatregelen die een bepaald drempelbedrag te boven gaan te publiceren op een nationale of regionale staatssteunwebsite. De Europese Commissie (Commissie) heeft hiervoor een geconsolideerde website ontwikkeld. Op deze website kan per lidstaat, in sommige gevallen per deelstaat of regio van een lidstaat, worden gezocht op steunmaatregelen. De Commissie is overigens doende een zoektool te ontwikkelen, zodat EU-wijd gezocht kan worden. Deze tool komt naar verwachting in januari 2017 beschikbaar.
Transparantie
De nationale respectievelijk regionale staatssteunwebsites hebben als doel er voor te zorgen dat staatssteun meer inzichtelijk wordt. Zo kunnen lidstaten makkelijker ter verantwoording worden geroepen als zij staatssteun verlenen. Dit moet het ontstaan van een gelijk speelveld in de EU voor ondernemingen in alle lidstaten bevorderen. Gelet op de in september 2016 gepubliceerde Competition Policy Brief – State aid transparency: Why? What? When? Where? How? hebben de nationale en eventueel de regionale staatssteunwebsites onder andere als doel marktpartijen te bewegen bij de Commissie te klagen indien zij, bijvoorbeeld op basis van de op de staatssteunwebsites gepubliceerde gegevens, van mening zijn dat er ten onrechte staatssteun is verleend.
Transparantieverplichting
De verplichting om steunmaatregelen transparant te maken door deze op een nationale en/of regionale staatssteunwebsite te publiceren, is opgenomen in diverse Europese documenten:
De hoofdregel is dat een steunmaatregel moet worden gepubliceerd als het steunbedrag groter is dan EUR 500.000,–. In de landbouwsector bedraagt het drempelbedrag EUR 60.000,– en in de visserijsector EUR 30.000,–.
Commentaar
Nederland blijkt te hebben gekozen voor een nationale staatssteunwebsite. Hoewel deze website inmiddels geraadpleegd kan worden via de geconsolideerde website van de Commissie, heeft een eerste zoektocht nog geen resultaten opgeleverd. Mogelijk moeten de eerste Nederlandse steunmaatregelen nog worden geüpload. Hiervoor staat een periode van maximaal zes maanden. Nederland heeft dus nog even tijd. In de nationale beschikkingenpraktijk lijkt echter al doorgedrongen te zijn dat steunmaatregelen moeten worden gepubliceerd. Zo wordt bijvoorbeeld in de subsidiebeschikking van de Staatssecretaris van Economische Zaken met betrekking tot het project ‘Nieuwe Weiders’ expliciet vermeld dat de (openbare versie van de) beschikking integraal op de nationale staatssteunwebsite zal worden gepubliceerd.
Zoals opgemerkt zijn de nationale respectievelijke regionale staatssteunwebsites vooral bedoeld om de verlening van staatssteun transparant te maken en er zo voor te zorgen dat lidstaten minder snel geneigd zijn in strijd met de staatssteunregels steun te verlenen. Belanghebbenden, bijvoorbeeld concurrenten van begunstigde ondernemingen, krijgen daardoor immers eenvoudig inzicht in steunmaatregelen. Als zij van mening zijn dat de steun in strijd met de staatssteunregels is verstrekt, kunnen zij klagen bij de Commissie. Voor de dagelijkse praktijk kan de geconsolideerde website van de Commissie echter ook een belangrijke inspiratiebron vormen: goed voorbeeld doet zoals bekend immers goed volgen.
