In een persbericht van 20 juni 2016 heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) laten weten dat haar medewerkers 6.500 haven- en transportondernemers alert hebben gemaakt op de op 7 juni 2016 gestarte campagne “Kartels gaan nooit onopgemerkt”. De medewerkers deden dit door de LinkedIn-profielen van de betreffende ondernemers te bezoeken en een link achter te laten die leidt naar meer informatie over kartels.
Haven- en transportondernemers
Het feit dat de ACM een LinkedIn-profiel van een haven- of transportondernemer heeft bezocht, wil natuurlijk niet zeggen dat de ACM deze betrokken onderneming verdenkt van een inbreuk op de mededingingsregels. Het is niet meer dan een ‘awareness’ actie. Dat de ACM haven- en transportondernemers heeft uitgekozen voor deze toch wel opmerkelijke actie, is niet verwonderlijk. De ACM heeft de haven & transportsector immers aangeduid als een van de agendathema’s 2016-2017. Met het afleggen van de duizenden LinkedIn-pagina bezoeken wil de ACM de haven- en transportondernemers nadrukkelijk wijzen op de mededingingsregels. Bovendien kan het deze ondernemers nu niet meer ontgaan dat ze in het vizier van de ACM lopen. De verwachting zal zijn dat er hierdoor in de haven- en transportsector meer aandacht dan voorheen wordt besteed aan de mededingingsregels.
Aanleiding voor de prioritering van de haven- en transportsector zijn de door de ACM ontvangen signalen gecombineerd met het grote economische belang van de Nederlandse zeehavens, met name de Rotterdamse. Zo worden er jaarlijks ruim 4 miljard ton aan goederen ingevoerd, opgeslagen, verwerkt en weer verder vervoerd. Om dit te kunnen realiseren wordt er in deze sector veel samengewerkt tussen diverse ondernemingen. Op zichzelf is daar niets mis mee. Het wordt problematisch als de samenwerking te ver gaat. Hiervan is bijvoorbeeld sprake wanneer er niet eerlijk wordt geconcurreerd, omdat er afspraken worden gemaakt over prijzen of wanneer er markten worden verdeeld.
De ACM opende eind 2015 een forum waarin zij marktpartijen uitnodigde om te discussiëren over marktproblemen die de ACM in de sector zou moeten aanpakken en de redenen waarom er kartels zouden kunnen worden gesloten. Hoewel dit forum niet tot concrete aanwijzingen heeft geleid, stelt de ACM dat zij desondanks signalen heeft ontvangen van mogelijke overtredingen van het kartelverbod. Deze stelling verbaast niet. Bij besluit van 22 december 2015 legde de ACM immers nog hoge boetes op aan de koel- en vrieshuizen in de Rotterdamse haven.
Compliance
De aandacht van de ACM voor de haven- en vervoersector vormt een goede aanleiding een compliance-programma in te voeren. Daarnaast mag niet onvermeld blijven dat met ingang van 1 juli 2016 de boetemaxima voor overtredingen van de mededingingsregels fors omhoog gaan. Ook dit kan een prikkel vormen om met compliance aan de slag gaan. In de blog: “Verhoging boetemaxima ACM” wordt uitgelegd wat er gaat veranderen.
Een complianceprogramma stelt ondernemingen in staat de relevante wet- en regelgeving daadwerkelijk na te leven, alsmede te werken volgens de normen en regels die de onderneming zelf heeft opgesteld. In een op 29 mei 2015 voor de Vereniging Farmacie & Recht gehouden toespraak heeft Chris Fonteijn, voorzitter van de raad van bestuur van de ACM, uitgelegd wat volgens hem een goed compliance-programma moet inhouden. In de blog ACM: compliance is welbegrepen eigenbelang wordt ingegaan op vorenbedoelde toespraak en de randvoorwaarden die de ACM aan een complianceprogramma stelt
Een onderneming die ‘compliant’ is, heeft niets te vrezen van de ACM en de verhoogde boetemaxima. En als de ACM desondanks toch een keer onaangekondigd op de stoep staat, kan het ‘bedrijfsbezoek’ met vertrouwen tegemoet worden gezien. Niet alleen mag de onderneming erop vertrouwen dat de Mededingingswet is nageleefd, een goed compliance-programma bevat ook een draaiboek over hoe te handelen als een toezichthouder, zoals de ACM, onaangekondigd op de stoep staat.
