Onder de titel Oneerlijke handelsprakijken: handvatten voor de dagelijkse praktijk heb ik een artikel geschreven over de Wet oneerlijke handelspraktijken in de landbouw en voedselvoorzieningsketen (Wet OHP). Dit artikel is in twee delen verschenen in het Land- en Tuinbouwbulletin (LTB).
Samenvatting
Het artikel begint met een korte schets van het historisch kader. De op 1 november 2021 in werking getreden Wet OHP is gebaseerd op een Europese richtlijn; de Richtlijn OHP. Die had nogal wat voeten in de aarde. De Europese Commissie zette eerst in op zelfregulering. Het was aan de lidstaten om er voor te zorgen dat de aanzienlijke onevenwichtigheden in onderhandelingsmacht tussen leveranciers en afnemers in voedselvoorzieningsketen zouden worden aangepakt. Pas toen dat niet tot het gewenste resultaat leidde, kwam er regelgeving uit Brussel.
De Wet OHP ziet op leveringsovereenkomsten die zowel betrekking hebben op landbouwproducten, als op daarvan gemaakte levensmiddelen. In het artikel wordt het ruime toepassingsbereik toegelicht. Zo wordt duidelijk gemaakt dat niet alleen landbouwproducten die geconsumeerd kunnen worden, maar bijvoorbeeld ook sierplanten, stro en kaf van graangewassen onder het toepassingsbereik vallen. Het zelfde geldt voor levensmiddelen waarin landbouwproducten zijn verwerkt, zoals limonade, bier, saus, brood, azijn, en chocolade.
Vervolgens wordt in het artikel uitgelegd dat de Wet OHP van toepassing is zodra er tussen een afnemer en een leverancier van landbouwproducten en/of daarvan gemaakte voedingsmiddelen een ongelijke onderhandelingspositie bestaat. In voorkomend geval mag de betreffende afnemer geen handelwijzen bezigen die absoluut verboden zijn (zwarte lijst). Handelwijzen die relatief verboden zijn (grijze lijst) mogen worden gebezigd, mits dit voorafgaand met de leverancier is overeengekomen.
In het artikel wordt ook besproken wat de consequenties zijn als in strijd met de Wet OHP wordt gehandeld. In dit kader wordt ingegaan op de bestuursrechtelijke civielrechtelijke handhaving van de Wet OHP.
Handhaving van de Wet OHP door de ACM
De bestuursrechtelijke handhaving is in handen van de ACM. Op de pagina Verbod oneerlijke handelspraktijken in de landbouwketen geeft de ACM een korte schets van de Wet OHP. Daarnaast gaat de ACM op de pagina Vragen en antwoorden over oneerlijke handelspraktijken in de landbouw meer in detail op een aantal kwesties in. Tot slot legt de ACM uit dat dat als een leverancier denkt dat zijn leverancier de Wet OHP overtreedt, hij dit bij haar kan melden.